GIDA BİLİM KURULU
‘Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin görüşmeleri, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda sürüyor. Teklifin komisyonda kabul edilip, TBMM’den geçerek, yasalaşmasının ardından Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde ‘Gıda Bilim Kurulu’ kurulacak. Denetim görevi yapacak kurul, televizyon ekranlarında, gazetelerde ya da internette gıdayla ilgili bilimsel veriye dayanmadan açıklama yapanları belirleyecek.
Komisyon Başkanı AK Parti Kars Milletvekili Yunus Kılıç, ‘Gıda Bilim Kurulu’nun kimlerden oluşacağını ve nasıl çalışacağını DHA’ya anlattı. Kılıç, 2010 yılında çıkarılan ‘Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 43’üncü maddesinde ‘Bu kanunun yürütülmesi sırasında gerekli olan kurullar ve komisyonlar kurulabilir’ ifadesinin yer aldığını, buradan güç alarak ‘Gıda Bilim Kurulu’ oluşturma gayreti içinde olduklarını belirtti.
AK Parti’li Kılıç, ‘Gıda Bilim Kurulu’nun yanıltıcı yayınları belirleyeceğini ve buna göre bu yayın kuruluşları ve kişilere cezai yaptırım uygulanmasını sağlayacağını söyledi. Kılıç, “Yanıltıcı yayın; her türlü görsel, işitsel, yazılı ve dijital platformlarda gıda güvenliği ve güvenilirliği konusunda hiçbir bilimsel veriye dayalı olmayan, toplumda korku, endişe oluşturacak beslenme alışkanlıkları aleyhine geliştirebilecek olan yayınlardır. Bir yayının ne kadar yanıltıcı olup olmadığını kim belirleyecek? Hakime mi kalacak, savcı mı bu iddiayı sürdürecek yoksa kim gelip diyecek ki ‘bu yanıltıcı yayındır, doğru tarafı yoktur’. ‘Bu hiçbir bilimsel veriye dayanmıyor’ demesi için bir tarafsız bilim kurulu oluşacak. Kendi alanında dünya tarafından tanınmış makaleleri ve yayınları olan, toplumda saygınlığı olan sivil toplum kuruluşlarından ve Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde yetişmiş alanında uzman bürokratlardan oluşan bir bilim kurulu oluşacak. Şu anda 10 kişiden oluşması düşünülüyor. Şikayete mevzu bir durum olursa bilim kurulana müracaat edilecek. Bilim Kurulu bunun yanıltıcı yayın olup olmadığına, ne derece topluma ve sektörlere zarar verdiğini belirleyecek bir yapı olacak. Onun sonucunda mahkemeler cezai yaptırıma göre karar verecek” diye konuştu.
Kılıç, ‘Gıda Bilim Kurulu’nun yayının yanıltıcı olduğunu belirlemesinin ardından iki aşamalı cezai yaptırım uygulanacağını bildirdi. Kılıç, “Yanıltıcı yayını yapan kişi 20 ile 50 bin TL arasında idari para cezasına çarptırılacak. Bir de tabiri caizse artık kötü niyetli olduğu, kişinin ne konuşacağını gördüğüne rağmen ekranlarında buna yer vermeye devam ediyorsa, ‘elinizde bir veri var mı, bilimsel bir şeye dayandırıyor musunuz’ diye sormuyorsa ısrarla, burada da kötü niyet aranması gerekir. Bu nedenle o yayıncı kuruluşlara da bir önceki ayın iletişim gelirlerinin yüzde 2 ile 5’i arasında idari para cezası, yayınlanmakta olan programı da 5 yayına kadar durdurma ya da Bilim Kurulu’nun verdiği karara göre o programı yayından kaldırma gibi cezalar olacak. Burada ‘RTÜK Kanunu’ içinde 8’inci başlığında ‘yayın hizmeti’ ilkeleri var. Buraya da yanıltıcı yayının tarifini koyuyoruz, dayanağı oradan alsın ki yaptırım uygulayabilesiniz” dedi.
Kılıç, uygulanacak cezaya kişi ve kuruluşların itiraz hakkı bulunacağını belirterek, “Ama kişinin itiraz etme hakkı, itiraz edeceği ve bunun kararını bekleyeceği yer yine Bilim Kurulu olacak. Bilim Kurulu ‘bunlar ifade özgürlüğü içinde söylenebilir, halk sağlını çok olumsuz etkileyen şeyler değil, sektörlere bir zararı yok, dünyada da böyle çalışmalar vardır, öngörüsünü anlatmıştır’ diyebilir. Ancak ‘bilimsel veriye dayanmıyor, kanıt gösteremiyor’ diye de karar verebilir. Birisi çıkıp diyor ki ‘koronavirüs çocuklarda görülmez, rahat olsun çıksınlar engellemeye gerek yok’. Böyle bir vebali şu anda ki gündemde üzerine alan, hiçbir sorumluluğu olmayan insanlar kabul edilebilir mi? Sağlık Bilim Kurulu oluştu, toplumu güzel yönlendiriyor. Kime mikrofon uzattıysanız bu bilim kurulunu dinlemekten haz duyuyor, güveniyorlar ve ona göre de kendi eylem ve söylemlerini geliştiriyorlar. ” diye konuştu.
Ancak, pekçok eleştirmen, bu düzenlemelerin Anayasa’nın 26..Maddesi ile çeliştiğini ileri sürmektedir. Hatta bazıları, bazı düzenlemelerin içeriğininkamu oyunca bilinmediğini iddia etmektedir.
TEKLİFLE GETİRİLEN YENİ YASAKLAR:● Medya ve sosyal medyada gıdayı konuşmayı● Beslenme ve gıda konularında fikir beyan etmeyi● Gıdalara eklenen zararlı katkıları● Genetik müdahaleyi eleştirmeyi suç haline getiriyorlar.● İster tv, radyo, gazete, dergi ve haber siteleri gibi haber mecralarında konuşulan ve yazılanlar●İsterse de sosyal medya paylaşımı yapılsın hepsi 50 bin TL cezaya maruz kalacak.
